News USA
5 zabitych i 8 rannych: kolejna strzelanina w USA. Tym razem w Louisville
25-letni pracownik otworzył ogień w swoim miejscu pracy w banku Louisville w stanie Kentucky w poniedziałek rano i transmitował swój atak na żywo. Zginęło pięć osób, a osiem zostało rannych, w tym policjant – poinformowały władze. Connor Sturgeon, który został zastrzelony przez policję, prawdopodobnie miał być zwolniony.
Według tymczasowej szefowej policji w Louisville, Jacquelyn Gwinn-Villaroel, bandyta został zidentyfikowany jako Connor Sturgeon, pracownik Old National Bank. Został zabity przez policję w czasie strzelaniny.
Cztery ofiary, które zmarły w poniedziałek rano, to: Joshua Barrick, lat 40; Juliana Farmer, 45 lat; Tommy Elliott, 63 lata; i James Tutt, lat 64, poinformowała szefowa policji. Wieczorem tego samego dnia policja przekazała, że zginęła również piąta ofiara – 57-letnia Deana Eckert.
Władze początkowo poinformowały, że w ataku rannych zostało 9 innych osób, w tym 26-letni policjant, który zaledwie 10 dni temu ukończył akademię policyjną i został postrzelony w głowę. Ale jedna osoba ranna, Deana Eckert, zmarła później.
Masowa strzelanina rozpoczęła się w Old National Bank na East Main Street tuż po 8:30 rano, około 30 minut przed otwarciem banku dla klientów.
Stało się to podczas porannego spotkania pracowników, na którym niektórzy pojawili się osobiście, a inni wirtualnie, powiedziała Rebecca Buchheit-Sims, menedżer w banku. Kobieta patrzyła ze swojego komputera, jak jej współpracownicy zostali zastrzeleni.
Funkcjonariusze dotarli do banku w ciągu trzech minut od zgłoszenia i stwierdzili, że strzelec nadal strzelał, przekazał zastępca szefa policji metra w Louisville, Paul Humphrey. Funkcjonariusze wdali się w strzelaninę z bandytą, zabijając go.
Burmistrz Craig Greenberg podziękował „odważnym i bohaterskim” ratownikom za ich działania. „Bez wątpienia ich działania uratowały życie” – powiedział.
W następstwie strzelaniny duża obecność policji zablokowała większą część ulicy w centrum miasta. Potłuczone szkło było porozrzucane przy wejściu do Old National Bank.
Bandyta został powiadomiony, że zostanie zwolniony
Sturgeon pracował w banku przez ponad rok, ale został powiadomiony, że zostanie zwolniony, według źródła w organach ścigania zaznajomionego z dochodzeniem.
Napisał notatkę do swoich rodziców i przyjaciela, w której poinformował, że zamierza otworzyć ogień w banku. Nie jest jasne, czy ta notatka była na papierze, czy wysłana e-mailem, ani czy ktoś przeczytał ją przed incydentem, czy po nim.
Sturgeon transmitował na żywo strzelaninę na Instagramie. Nagranie zostało usunięta, ale nie natychmiast po strzelaninie. Policja jest w jego posiadaniu.
Wg profilu Sturgeona na LinkedIn, odbywał on staż w banku przez trzy kolejne lata w latach 2018-2020, zanim rozpoczął pracę na pełny etat w placówce w czerwcu 2021 roku. W grudniu 2020 roku ukończył University of Alabama z tytułem licencjata i magistra finansów.

Były kolega z jego klasy z liceum, który dobrze znał Sturgeona i jego rodzinę, powiedział, że nigdy nie widział żadnego ostrzeżenia ani sygnału, że byłby on zdolny do strzelania do ludzi.
„Był naprawdę dobrym dzieciakiem, który pochodził z naprawdę dobrej rodziny”
– powiedział kolega z klasy, który prosił o zachowanie anonimowości i nie rozmawiał ze Sturgeonem w ostatnich latach.
Jednak w eseju z college’u z 2018 roku opublikowanym na stronie internetowej CourseHero, użytkownik zidentyfikowany jako student University of Alabama, Connor Sturgeon, napisał, że miał problemy z przystosowaniem się w szkole i niską samoocenę.
Autor pracy napisał, że na studiach zaczął dojrzewać społecznie i dostrzegać poprawę w tej dziedzinie, oraz że ma nadzieję być bardziej świadomym siebie i zacząć stawać się „lepszą” osobą.
Policjant-nowicjusz jest ranny w głowę
Nickolas Wilt, 26-letni początkujący oficer, który pobiegł w kierunku strzelaniny, został postrzelony w głowę, i jest w stanie krytycznym.
Wilt ukończył akademię policyjną 31 marca, zaledwie 10 dni przed strzelaniną.
Na konferencji prasowej w poniedziałek gubernator Andy Beshear powiedział, że jeden z zabitych w strzelaninie, Tommy Elliot, był jednym z jego najbliższych przyjaciół. Starszy wiceprezes banku, pomógł mu zbudować karierę prawniczą, zostać gubernatorem, dawał rady, jak być dobrym ojcem.

Old National Bank ma dwie siedziby w Evansville w stanie Indiana i Chicago oraz ponad 250 centrów bankowych na Środkowym Zachodzie. Zespół wykonawczy banku udaje się do Louisville, poinformowała firma na Facebooku.
Prezydent Joe Biden potępił strzelaninę i wezwał Republikanów w Kongresie do podjęcia działań w sprawie przepisów dotyczących broni.
Masowe strzelaniny – znak rozpoznawczy Stanów Zjednoczonych
Według danych Gun Violence Archive, które definiuje masową strzelaninę jako strzelaninę, w której giną co najmniej 4 osoby, nie licząc strzelca, w tym roku w Stanach Zjednoczonych doszło już do co najmniej 145 masowych strzelanin.
Pistolet użyty w strzelaninie w banku Louisville to karabin typu AR-15. Półautomatyczny karabin, jest najpopularniejszym karabinem sportowym w Stanach Zjednoczonych, a według National Firearms Survey z 2021 r. około 24,6 miliona osób posiada karabin AR-15 lub podobny.
AR-15 i jego różne wariacje były bronią wybieraną w wielu najgorszych masowych strzelaninach, które mamy w pamięci, w tym: w szkole Sandy Hook w Connecticut; teatrze Aurora w Kolorado; na przyjęciu świątecznym w San Bernardino w Kalifornii; oraz supermarkecie w Buffalo w stanie Nowy Jork.
W Nashville, zaledwie dwa tygodnie temu, strzelec użył broni typu AR-15 i dwóch innych broni podczas masowej strzelaniny w prywatnej chrześcijańskiej szkole podstawowej, zabijając troje dorosłych i troje 9-latków.
Źródło: cnn
Foto: YouTube, Police Department, Linkedin
News USA
TIME ogłasza Człowieka Roku 2025. Tytuł trafia do „Architektów sztucznej inteligencji”
Magazyn TIME ujawnił w czwartek, że tytuł Person of the Year 2025 otrzymują „Architekci sztucznej inteligencji” — osoby, które w największym stopniu ukształtowały globalny krajobraz technologiczny w mijającym roku. To wyróżnienie, przyznawane od ponad stu lat, trafia nie tylko do jednostek, lecz także do grup oraz idei mających wyjątkowy wpływ na świat.
Najbardziej wpływowi twórcy i inwestorzy AI
W poprzednich latach tytuł otrzymali m.in. Donald Trump (2024) oraz Taylor Swift (2023). W tym roku TIME wyróżnił kluczowych liderów stojących za gwałtownym rozwojem sztucznej inteligencji — zarówno jej potęgą, jak i kontrowersjami. W gronie wyróżnionych znaleźli się m.in.:
- Jensen Huang, CEO Nvidia,
- Masayoshi Son, CEO SoftBank,
- Robin Li, CEO Baidu.
Cała trójka udzieliła wywiadów do materiału okładkowego.
Redaktor naczelny TIME, Sam Jacobs, podkreślił, że to właśnie twórcy i finansujący rozwój AI mieli „największy wpływ na świat w 2025 roku”. Jego zdaniem mijający rok był momentem, w którym „pełny potencjał sztucznej inteligencji rozbrzmiał z całą mocą, a jednocześnie stało się jasne, że nie ma od niej odwrotu”.
Dwie wyjątkowe okładki
TIME przygotował dwie różne okładki symbolicznie ukazujące wpływ AI na współczesność.
Okładka nr 1: hołd dla klasycznego zdjęcia z 1932 roku
Artysta Jason Seiler stworzył interpretację słynnej fotografii „Lunch Atop a Skyscraper”, przedstawiając liderów branży technologicznej siedzących na stalowej belce nad miastem. Na obrazie znaleźli się m.in.:
- Mark Zuckerberg (Meta),
- Lisa Su (AMD),
- Elon Musk (xAI),
- Sam Altman (OpenAI),
- Demis Hassabis (DeepMind),
- Dario Amodei (Anthropic),
- Fei-Fei Li (Stanford Human-Centered AI),
- oraz Jensen Huang.

Okładka nr 2: budowanie epoki AI
Drugi wariant, autorstwa Petera Crowthera, przedstawia technologicznych liderów wśród rusztowań na tle ogromnych liter „AI”, tworzących się niczym konstrukcja przyszłości.
Najbardziej wpływowa technologia współczesności
„Każdy przemysł jej potrzebuje, każda firma jej używa, każde państwo musi ją rozwijać” — powiedział Jensen Huang, podkreślając, że właściwe wdrażanie sztucznej inteligencji jest jednocześnie ogromną szansą i wielką odpowiedzialnością. Nazwał ją „najbardziej wpływową technologią naszych czasów”.
Choć większość przedstawionych na okładce osób nie udzieliła wywiadów, TIME skoncentrował się na skutkach ich działalności oraz na tym, jak rozwój technologii coraz bardziej przenika politykę, badania, gospodarkę i życie codzienne.

Rok, w którym AI zmieniła wszystko
W 2025 roku AI była w centrum debat publicznych: od raportów śledczych, przez analizy ekonomiczne i naukowe, po dyskusje ustawodawcze w Waszyngtonie, gdzie trwały zmagania dotyczące jej regulacji. W tym samym czasie największe firmy technologiczne ścigały się w prezentowaniu coraz bardziej zaawansowanych modeli, a chatboty i inne narzędzia AI stały się powszechne — niekiedy powodując także tragiczne skutki.
Redaktor naczelny TIME podsumował decyzję słowami:
„Uznajemy siłę, która zdominowała nagłówki w tym roku — na dobre i na złe. Za dostarczenie epoki myślących maszyn, za zachwyt i niepokój, jakie wywołuje, za przekształcenie teraźniejszości i wyznaczenie granic możliwości — Architekci AI są Człowiekiem Roku 2025.”
Źródło: cbs
Foto: Time, istock/tadamichi/
News USA
Córka więzionego obrońcy praw człowieka, Jimmy’ego Laia, prosi o pomoc
Claire Lai, córka zatrzymanego w Hongkongu przedsiębiorcy i obrońcy praw człowieka Jimmy’ego Laia, zabrała głos po raz pierwszy publicznie przed ojcowskimi 78. urodzinami, które przypadały 8 grudnia. W rozmowie z EWTN News opisała pogarszający się stan zdrowia ojca, jego warunki w więzieniu oraz duchowe wsparcie, którym Lai się otacza. Jej apel przytacza Ojciec Paweł Kosiński SJ.
Tło sprawy
Jimmy Lai został aresztowany w 2020 roku w ramach śledztwa prowadzonego pod zarzutem rzekomej współpracy z zagranicznymi siłami zgodnie z kontrowersyjnym prawem o bezpieczeństwie narodowym.
Po niemal dwóch latach procesu, który — jak mówi jego rodzina — obfitował w opóźnienia i ograniczenia procesowe, sprawa zakończyła się w sierpniu. Lai wciąż oczekuje na ostateczny wyrok, a jego córka podkreśla, że rodzina nie wierzy, by sprawiedliwość miała zapaść w krajowym systemie prawnym.
Warunki więzienne i pogarszające się zdrowie
Claire Lai szczegółowo opisała trudne warunki, w jakich przebywa ojciec:
- był trzymany w izolacji,
- miał ograniczony dostęp do światła dziennego — okno celowo zasłonięte,
- od ponad dwóch lat odmawia mu się stałego przyjmowania Najświętszego Sakramentu,
- doświadcza ekstremalnych upałów — latem temperatura w celi może osiągać 111 °F (ok. 44 °C), co prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych,
- w ciągu mniej niż roku stracił 10 kg, ma przewlekłe infekcje i obrzęki kończyn, a jego paznokcie wykazują oznaki poważnego zwyrodnienia.
Claire opisała też, że Jimmy Lai cierpi na cukrzycę oraz dolegliwości sercowe i doświadcza częstych, osłabiających kołatań serca.
Wiara jako siła przetrwania
Dla rodziny i dla samego Jimmy’ego Laia kluczowe znaczenie ma wiara katolicka. Lai przeszedł na katolicyzm w okresie przekazania suwerenności Hongkongu i od tamtej pory religia stała się ważnym elementem jego życia.
Rodzina wielokrotnie próbowała przekazać mu różaniec do celi, lecz żadna z prób się nie powiodła. Mimo to, jak podkreśliła córka, wiara jej ojca „pogłębiła się” w nim w czasie więzienia — codziennie wstaje w środku nocy, by się modlić, zanim o świcie czyta Ewangelię.
Krytyka procesu i apel o międzynarodowe wsparcie
Claire Lai mocno skrytykowała przebieg procesu i rolę sądu: według niej ława nie była bezstronna, na sali wprowadzano zakazy publikacji i opóźnienia miały na celu „zmęczenie” sprawy i zatarcie jej w pamięci publicznej. Jako obywatel Wielkiej Brytanii, Lai — zdaniem córki — powinien być przedmiotem bilateralnych rozmów między Londynem a Pekinem.
Rodzina dziękuje jednocześnie za wsparcie międzynarodowe: Claire wymieniła interwencje administracji Prezydenta Donalda Trumpa oraz osobiste spotkanie żony i córki Laia z papieżem Leonem XIV w październiku. Jej zdaniem modlitwy i publiczne działania wspierające ojca są dla niego źródłem nadziei.
Obawa przed śmiercią w więzieniu
– „Boję się, że mój ojciec może umrzeć w więzieniu”, mówi Claire, równocześnie deklarując wiarę i nadzieję, że dzięki modlitwie i międzynarodowemu naciskowi ojciec jeszcze wróci do rodziny.
Claire Lai apeluje do opinii publicznej o modlitwę i wsparcie oraz o to, by sprawa jej ojca nie została zapomniana na arenie międzynarodowej. Podkreśliła, że Jimmy Lai jest człowiekiem, który kocha Boga, wolność i prawdę, i że żadnego przestepstwa nie udowodniono mu w sposób rzetelny.

Jimmy Lai z przewodniczącą Izby Reprezentantów USA Nancy Pelosi i Martinem Lee. Spotkanie na temat protestów prodemokratycznych w Hongkongu. Październik 2019 r.
Źródło: cna
Foto: YouTube, Office of Speaker Nancy Pelosi
News USA
Pamiątkowe monety na jubileusz 250-lecia USA nie mają wizerunku Trumpa
W związku z przyszłorocznymi obchodami 250. rocznicy ogłoszenia Deklaracji Niepodległości, Amerykańska Mennica zaprezentowała nowe projekty monet, które trafią do obiegu w 2026 roku. Upamiętniają one kluczowe dokumenty i wydarzenia z okresu rewolucji amerykańskiej. Wbrew oczekiwaniom części zwolenników Prezydenta Donalda Trumpa, jego wizerunek nie znalazł się wśród przedstawionych projektów.
Odrzucono projekty z czasów administracji Bidena
W ostatnich latach Mennica USA pracowała nad serią wzorów obejmujących m.in. ruchy na rzecz praw obywatelskich i walkę o prawa wyborcze kobiet. Projekty te powstały za prezydentury Joe Bidena i miały przedstawiać bardziej inkluzywną narrację o historii USA. Zostały jednak zarzucone.
Obecne wzory stawiają na klasyczną symbolikę amerykańskiej tożsamości, odwołując się do fundamentów państwa oraz epoki walki o niepodległość.
Moneta z Trumpem? Na razie bez potwierdzenia
Choć w październiku Skarbnik USA Brandon Beach potwierdził, że powstaje projekt monety jedndolarowej z wizerunkiem Donalda Trumpa, żaden oficjalny projekt nie został teraz pokazany. W nieoficjalnym szkicu, który trafił do mediów, na awersie widniał profil Trumpa, a na rewersie scena z jego podniesioną pięścią po próbie zamachu. Wzdłuż górnej krawędzi miały znajdować się słowa „FIGHT FIGHT FIGHT”.
Zgodnie z prawem prezydenci mogą pojawiać się na monetach dopiero dwa lata po śmierci, jednak niektórzy zwolennicy Trumpa twierdzą, że uroczystości „America 250” mogłyby stanowić wyjątek. Departament Skarbu oraz Mennica odmówiły komentarza na temat dalszych planów dotyczących tej monety.
Klasyczne wzory na monetach obiegowych w 2026 roku
Nowe projekty będą obowiązywać wyłącznie w 2026 roku, po czym wrócą dotychczasowe wzory. Do obiegu trafią: “nikiel” (5 centów), “dime” (10 centów), pięć wersji ćwierćdolarówki, a także kolekcjonerskie penny i half dollar.

Ćwierćdolarówki będą przedstawiać:
- Mayflower Compact,
- Wojnę o Niepodległość,
- Deklarację Niepodległości,
- Konstytucję USA,
- Gettysburg Address.
Dime
Projekt przedstawia symboliczne ujęcie Liberty, stojącej naprzeciw tyranii brytyjskiej, oraz orła z trzema strzałami w szponach — znak walki o niepodległość.
Nikiel
Zachowuje wygląd z 2006 roku, lecz zawiera dwie daty: 1776 i 2026.

Dwa kolekcjonerskie projekty
Half dollar
Awers: twarz Statuy Wolności. Rewers: przekazanie pochodni w dłoń dziecka — symbol oddania dziedzictwa kolejnym pokoleniom.
Penny
Pozostaje niemal identyczne jak moneta używana do czasu jej wycofania z obiegu wcześniej w tym roku. Będzie dostępne jedynie w formie kolekcjonerskiej, również z podwójną datą.
Ceny monet kolekcjonerskich nie zostały jeszcze ujawnione, ale Mennica przypomina, że mogą się znacząco różnić w zależności od liczby wybitych egzemplarzy. Przykładowo, z okazji 250-lecia powstania U.S. Marine Corps, specjalny half dollar kosztuje 61 dolarów, a złota moneta pięciodolarowa — 1 262 dolary.
Zarzucone projekty i krytyka polityczna
Ustawodawcy zgodzili się na powstanie monet pamiątkowych w 2021 roku, a za administracji Joe Bidena powstały projekty obejmujące tematy takie jak:
- Deklaracja Niepodległości,
- Konstytucja USA,
- abolicjonizm,
- prawa wyborcze kobiet,
- ruch praw obywatelskich.
Wzory zawierały m.in. portrety Fredericka Douglassa oraz Ruby Bridges, symbolu walki o integrację szkolną.
Źródło: chicagotribune
Foto: US Mint, YouTube
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW2 tygodnie temuPielęgnujemy świąteczne tradycje. Patrycja Niżnik zaprasza na Mikołajki i Wigilię
-
News Chicago3 tygodnie temuCeny gazu nie wzrosną w przyszłym roku w Illinois tak bardzo jak chciał Nicor Gas i Ameren
-
Polonia Amerykańska3 tygodnie temuGłosujemy na Emily Reng startującą w Miss Universe – historyczny moment dla Polonii!
-
News USA1 tydzień temuRząd wstrzymuje rozpatrywanie wszystkich wniosków imigracyjnych z 19 państw
-
News USA3 tygodnie temuKoniec ulg podatkowych dla osób przebywających nielegalnie w USA
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW1 tydzień temuTomasz Potaczek z Chicago ponownie na podium Mistrzostw Świata w Kettlebell
-
News USA3 dni temuHistoryczne wystąpienie prezydenta: Trump o uroczystości Niepokalanego Poczęcia
-
News USA4 tygodnie temuICE ujawnia dane dotyczące Polaków w USA. Deportacje, zatrzymania i… polonijne donosy










