Departament Sprawiedliwości USA (DOJ) złożył w poniedziałek pozew przeciwko Gubernatorowi Illinois JB Pritzkerowi oraz Prokuratorowi Generalnemu Stanu, Kwame Raoulowi. Zarzuca w nim, że uchwalone w tym roku dwa nowe stanowe prawa imigracyjne utrudniają egzekwowanie prawa federalnego i zagrażają bezpieczeństwu funkcjonariuszy.

Pozew dotyczy: Illinois Bivens Act i Court Access, Safety, and Participation Act. Według Departamentu Sprawiedliwości DOJ obie ustawy mają stanowić nielegalną ingerencję w kompetencje władz federalnych i utrudniać działania funkcjonariuszy zajmujących się egzekwowaniem prawa imigracyjnego.

Nowe przepisy pod lupą władz federalnych

Illinois Bivens Act

Uchwalony pod koniec października i wprowadzony w życie natychmiast. Pozwala mieszkańcom Illinois pozywać każdą osobę – w tym funkcjonariuszy federalnych – która egzekwuje przepisy imigracyjne: w sądach, szpitalach, szkołach i ośrodkach opieki nad dziećmi, jeśli działanie to narusza Konstytucję USA lub konstytucję stanu. Akt precyzuje również zasady przyznawania odszkodowań karnych.

Court Access, Safety, and Participation Act

Przyjęty na początku grudnia. Zabrania funkcjonariuszom federalnym dokonywania aresztowań: wewnątrz budynków sądów w Illinois, w drodze do sądu, oraz w drodze powrotnej. Podobnie jak Illinois Bivens Act przewiduje odpowiedzialność cywilną za naruszenia.

DOJ: „Przepisy są nielegalne i zagrażają funkcjonariuszom”

W komunikacie federalnym wskazano, że oba akty stanowią próbę regulowania i ograniczania działań funkcjonariuszy federalnych, którzy i tak zmagają się z „bezprecedensową falą nękania, ujawniania danych osobowych i przemocy”.

Prokurator USA Steven Weinhoeft z Południowego Dystryktu Illinois ostro skrytykował działania władz stanowych:

„Politycy w Illinois wolą atakować organy ścigania pozwami i odszkodowaniami, zamiast wspierać program Departamentu Bezpieczeństwa Narodowego mający na celu usuwanie z kraju niebezpiecznych przestępców – morderców, gwałcicieli dzieci i innych groźnych sprawców”.

Intensyfikacja egzekwowania prawa imigracyjnego w Illinois

Od objęcia urzędu na początku roku Prezydent Donald Trump znacząco zwiększył działania imigracyjne w największych miastach USA. W ciągu niespełna trzech miesięcy funkcjonariusze zatrzymali 4 200 nielegalnych imigrantów w Chicago, w ramach Operation Midway Blitz, rozpoczętej we wrześniu.

DHS twierdzi, że Chicago zostało wybrane celowo, ponieważ – według federalnych władz – „Gubernator Pritzker i jego polityka sanktuarium chroniła nielegalnych przestępców, pozwalając im swobodnie poruszać się po amerykańskich ulicach”.

Pozew wpisuje się w szerszą strategię DOJ

Nowa sprawa przeciwko Illinois to kolejna część serii działań Departamentu Sprawiedliwości skierowanych przeciwko stanom, których polityka – zdaniem władz federalnych – utrudnia funkcjonowanie służb imigracyjnych.

DOJ pozywał już: Kalifornię, New Jersey i Nowy Jork, zarzucając im blokowanie lub utrudnianie współpracy z federalnymi organami ścigania.

Co dalej?

Pozew ma trafić do sądu federalnego, który oceni, czy stanowe akty prawne naruszają konstytucyjne uprawnienia rządu USA. Spór zapowiada się na długotrwały i może stać się precedensem w relacjach między polityką migracyjną stanów a działaniami federalnych służb imigracyjnych.

Źródło: The Epoch Times
Foto: ICE, JB Pritzker fb

18 grudnia administracja Prezydenta Donalda Trumpa ogłosiła natychmiastowe zawieszenie programu Diversity Visa (DV) Lottery, który co roku umożliwia wydanie nawet 50 000 zielonych kart osobom z krajów o niskim poziomie imigracji do Stanów Zjednoczonych. Decyzja zapadła po zidentyfikowaniu sprawcy strzelanin na Brown University i MIT – Claudio Nevesa Valente, obywatela Portugalii, który poprzez loterię uzyskał status stałego rezydenta w 2017 r.

Motywacja decyzji i kontrowersje wokół statusu sprawcy

Jak poinformowała Sekretarz Bezpieczeństwa Narodowego, Secretary Kristi Noem, program został wstrzymany na polecenie prezydenta. W swoim oświadczeniu podkreśliła: „ten odrażający osobnik nigdy nie powinien był zostać wpuszczony do naszego kraju” i stwierdziła, że Claudio Valente otrzymał zieloną kartę „w ramach programu DV1”.

Jednak według licznych doniesień medialnych mężczyzna po raz pierwszy przyjechał do USA w 2000 r. na wizie studenckiej, co rodzi wątpliwości co do rzeczywistej ścieżki jego imigracji.

Czym jest program Diversity Visa?

Program powstał w latach 90-tych w wyniku decyzji Kongresu i co roku rozdziela do 50 000 wiz imigracyjnych między osoby spełniające wymogi edukacyjne lub zawodowe oraz pochodzące z państw o niewielkiej liczbie imigrantów w USA. Kandydaci poddawani są szczegółowym kontrolom bezpieczeństwa i rozmowom konsularnym.

Zainteresowanie programem rośnie z roku na rok: do loterii DV-2025 zgłosiło się blisko 20 mln osób, a ponad 131 000 kandydatów – wraz z członkami rodzin – zostało wylosowanych.

Wątpliwości prawne: czy DHS może zawiesić loterię?

Nie jest jasne, na jakiej podstawie prawnej Department of Homeland Security (DHS) wstrzymał program. Większość wiz DV wydaje bowiem Departament Stanu, a Amerykańska Służba ds. Obywatelstwa i Imigracji (USCIS) rozpatruje jedynie ograniczoną liczbę wniosków osób przebywających już w USA. Pełne zatrzymanie loterii zwykle wymagałoby działania Kongresu lub oficjalnej proklamacji prezydenckiej.

To już drugi raz, gdy administracja Donalda Trumpa blokuje działanie programu. Poprzednia pauza miała miejsce w 2020 r., w związku z pandemicznymi ograniczeniami migracyjnymi. Program wznowiono w 2021 r. za rządów Joe Bidena.

Co mogą zrobić wnioskodawcy?

Osoby wylosowane w poprzednich edycjach

• Należy kompletować dokumenty i śledzić komunikaty Department of State oraz USCIS, ponieważ terminy rozmów mogą ulec opóźnieniu.

Osoby planujące złożyć wniosek

• Terminy aplikowania może zostać przesunięte. Warto zapoznać się z zasadami kwalifikacji, aby być gotowym po wznowieniu programu.

Osoby ubiegające się o zmianę statusu w USA

• Powinny monitorować nowe wytyczne USCIS i utrzymywać porządek w dokumentacji imigracyjnej.

Osoby z trwającym procesem DV-based

• Zaleca się unikanie podróży zagranicznych do czasu publikacji jasnych zasad egzekwowania decyzji o pauzie.

Sytuacja pozostaje dynamiczna

Administracja nie ujawniła, jak długo potrwa zawieszenie, ani czy planowane są trwałe zmiany w programie Diversity Visa. Decyzja wywołała natychmiastową debatę polityczną i prawną, a także pozostawiła miliony potencjalnych wnioskodawców w stanie niepewności.

Źródło: boundless
Foto: istock/Stadtratte/

Departament Bezpieczeństwa Krajowego USA ogłosił w poniedziałek, że osoby przebywające w kraju nielegalnie mogą otrzymać 3 000 dolarów oraz bezpłatny bilet lotniczy, jeśli zarejestrują się do programu dobrowolnej deportacji za pośrednictwem aplikacji CBP Home przed końcem bieżącego roku.

Nowa oferta „zachęty do wyjazdu”

Sekretarz Bezpieczeństwa Krajowego Kristi Noem stwierdziła, że „nielegalni imigranci powinni skorzystać z tego prezentu”, w przeciwnym razie grozi im zatrzymanie. Jak poinformowała:

„Od stycznia 2025 roku 1,9 mln nielegalnych imigrantów dobrowolnie opuściło USA, a dziesiątki tysięcy skorzystały z programu CBP Home. W okresie świątecznym amerykańscy podatnicy potrajają zachętę do dobrowolnego wyjazdu, oferując 3 000 dolarów bonusu wyjazdowego, ale tylko do końca roku.”

Kolejne rozszerzenie programów dobrowolnej deportacji

To nie pierwszy raz, gdy administracja wprowadza finansowe zachęty dla osób nieudokumentowanych. Na początku roku władze federalne oferowały 1 000 dolarów osobom, które dobrowolnie zgodziły się opuścić USA.

W październiku uruchomiono kolejny program – skierowany do nieletnich migrantów powyżej 14. roku życia przebywających w kraju bez opiekuna. Oferował on 2 500 dolarów jednorazowej wypłaty dla tych, którzy zdecydują się wyjechać.

W obu przypadkach pieniądze miały być wypłacane dopiero po dotarciu przez migrantów do kraju pochodzenia.

Problemy z wypłatami i obawy uczestników

Część migrantów, którzy zdecydowali się na dobrowolny wyjazd, twierdzi jednak, że środki były opóźnione, błędnie przekazane lub w ogóle nie dotarły. To rodzi pytania dotyczące rzetelności administracji i skuteczności programu finansowego wsparcia powrotów.

Tymczasem administracja Donalda Trumpa kontynuuje zaostrzanie polityki imigracyjnej, m.in. poprzez rozszerzenie listy krajów objętych zakazami wjazdu i dodatkowymi ograniczeniami.

Źródło: scrippsnews
Foto: US Embassy