Połącz się z nami

News USA

Łososie powrócą do rzeki Klamath w Kalifornii po wyburzeniu tam. Największy na świecie projekt odbudowy rzeki

Opublikowano

dnia

Amerykańskie organy regulacyjne zatwierdziły plan zburzenia czterech zapór na rzece w Kalifornii i otwarcia setek mil które są siedliskiem łososia. Będzie to największy projekt usunięcia tam i odbudowy rzeki na świecie, jeśli zostanie zrealizowany.

Jednomyślne głosowanie Federalnej Komisji Regulacji Energetyki w sprawie dolnych zapór na rzece Klamath było ostatnią poważną przeszkodą regulacyjną i największym kamieniem milowym dla propozycji rozbiórki o wartości 500 milionów dolarów, za którą od lat przemawiały plemiona rdzennych Amerykanów i ekolodzy.

Projekt przywróci dolny bieg drugiej co do wielkości rzeki Kalifornii do stanu swobodnego przepływu po raz pierwszy od ponad wieku.

Rdzenne plemiona, których styl życia opiera na rzece Klamath i jej łososiach, były siłą napędową podjętej decyzji. O ile nie wystąpią nieprzewidziane komplikacje,  usuwanie tam może nastąpić już przyszłego lata.

„Łososie z Klamath wracają do domu” – powiedział po głosowaniu przewodniczący plemienia Yurok, Joseph James.

„Ludzie zasłużyli na to zwycięstwo, a wraz z nim wypełniamy nasz święty obowiązek wobec ryb, które podtrzymywały nasz lud od zarania dziejów”.

Tamy produkują mniej niż 2% energii wytwarzanej przez PacifiCorp – co wystarcza do zasilenia około 70 000 domów – gdy pracują na pełnych obrotach, powiedział Bob Gravely, rzecznik firmy.

Ale często działają z dużo mniejszą wydajnością z powodu niskiego poziomu wody w rzece i innych problemów.

PacifiCorp musiałby zainwestować setki milionów dolarów w przepławki dla ryb, ekrany dla ryb i inne ulepszenia ochrony zgodnie z przepisami środowiskowymi, które nie obowiązywały, gdy budowano starzejące się tamy.

Zatwierdzenie nakazu zrzeczenia się koncesji na eksploatację zapór jest podstawą najbardziej ambitnego planu odbudowy łososia w historii.

Zakres projektu — mierzony liczbą tam i ilością siedlisk rzecznych, które zostałyby ponownie otwarte dla łososi — czyni go największym tego rodzaju na świecie, wg Amy Souers Kober, rzeczniczki American Rivers, która monitoruje usuwanie zapór i opowiada się za odbudową rzek.

Skorzysta na tym ponad 300 mil siedlisk łososia w rzece Klamath i jej dopływach.

Decyzja jest zgodna z tendencją do usuwania starzejących się i przestarzałych zapór w całych Stanach Zjednoczonych, gdy zbliżają się one do odnowienia licencji i stają w obliczu takich samych nałożonych przez rząd kosztów modernizacji, jakie mają tamy na rzece Klamath.

Według American Rivers do lutego 2022 r. w całych Stanach Zjednoczonych zburzono 1951 tam, w tym 57 w 2021 roku.

Głosowanie odbyło się w krytycznym momencie, gdy spowodowane przez człowieka zmiany klimatyczne uderzyły w zachodnie Stany Zjednoczone przedłużającą się suszą, oznajmił Tom Kiernan, prezes American Rivers.

Pozwolenie drugiej co do wielkości rzece Kalifornii na naturalny przepływ, a jej równinom zalewowym i terenom podmokłym na normalne funkcjonowanie, złagodzi te skutki.

Dział wodny Klamath Basin obejmuje ponad 14 500 mil kwadratowych (37 500 kilometrów kwadratowych), a sama Klamath była kiedyś trzecią co do wielkości rzeką o największej liczbie łososi na zachodnim wybrzeżu.

Tamy, zbudowane w latach 1918-1962, zasadniczo przecinają rzekę na pół i uniemożliwiają łososiom dotarcie do tarlisk w górnym biegu rzeki.

 

Źródło: npr
Foto: YouTube

News USA

W czwartek Blue Origin wystrzeli misję NS-37 z sześcioma pasażerami na pokładzie

Opublikowano

dnia

Autor:

W czwartek o 10:00 a.m. CDT firma kosmiczna Blue Origin, należąca do Jeffa Bezosa, przeprowadzi start misji New Shepard 37 (NS-37). Będzie to pierwszy załogowy lot od 8 października. Statek wystartuje z prywatnego portu kosmicznego Launch Site One w zachodnim Teksasie, położonego około 30 mil na północ od Van Horn.

Misja NS-37 wyniesie na suborbitalny lot sześciu uczestników, którzy odbędą około 11-minutową podróż do linii Kármána – uznawanej międzynarodowo za granicę przestrzeni kosmicznej. Lot odbędzie się na pokładzie w pełni wielokrotnego użytku pojazdu New Shepard, nazwanego na cześć pioniera amerykańskich lotów kosmicznych Alana Sheparda.

Symboliczna naszywka misji – osobiste akcenty każdego z uczestników

Blue Origin opublikowała oficjalną naszywkę misji, zawierającą symbole upamiętniające każdego członka załogi i misję jako całość.

Wśród elementów znajdują się:

Indywidualne symbole astronautów

  • DNA – podkreśla znaczenie badań naukowych dla Neala Milcha.
  • Hipopotam – ulubione zwierzę Michaeli (Michi) Benthaus. W przestrzeń poleci także jej pluszowy hipopotam, który towarzyszył jej podczas rekonwalescencji po wypadku.
  • Piłka tenisowa – odnosi się do pasji sportowej Benthaus.
  • Drzewo baobab – symbolizuje południowoafrykańskie korzenie Adonisa Pouroulisa.
  • Spiralna galaktyka – nawiązuje do badań astrofizycznych Joeya Hyde’a.
  • Kość i gwiazdy w oknach kapsuły – tworzą numer 201 oraz literę K, upamiętniając brata Jasona Stansella.

Wspólna symbolika misji

  • Odłamki – oznaczają wysiłki Blue Origin na rzecz eliminowania barier w dostępie do przestrzeni kosmicznej, niezależnie od kosztów, narodowości czy poziomu sprawności.

Powrót lotów załogowych New Shepard

Start NS-37 będzie pierwszym lotem z uczestnikami po kilkumiesięcznej przerwie. Przedstawiciele Blue Origin podkreślają, że misja kontynuuje filozofię firmy: prowadzenie regularnych, bezpiecznych i dostępnych lotów suborbitalnych w ramach komercyjnej turystyki kosmicznej.

Wraz z misją NS-37 Blue Origin wykonuje kolejny krok w kierunku częstszych lotów i rozszerzania udziału prywatnych podróżników w eksploracji kosmosu.

Źródło: baynews9
Foto: Blue Origin
Czytaj dalej

News USA

Ostrożniej planujemy świąteczne wydatki mimo ponad 1 bln dolarów prognozowanych zakupów

Opublikowano

dnia

Autor:

W grudniu rozpoczął się intensywny sezon zakupów świątecznych, w którym wydatki konsumenckie mogą przekroczyć 1 bln dolarów. Najnowsze dane pokazują jednak, że wielu Amerykanów, zwłaszcza młodszych, planuje w tym roku oszczędzać.

Gen Z tnie wydatki i stawia na rzeczy z drugiej ręki

Według raportu firmy PwC przedstawiciele pokolenia Generacja Z zamierzają ograniczyć świąteczne wydatki aż o 23% w porównaniu z ubiegłym rokiem. Jednocześnie aż 6 na 10 młodych konsumentów planuje robić zakupy w sklepach z odzieżą używaną lub na platformach z rzeczami z drugiej ręki. To wyraźny sygnał, że młodsze pokolenie szuka sposobów na obniżenie kosztów i podejmuje bardziej świadome decyzje zakupowe.

Zróżnicowane podejście pokoleń do świątecznych zakupów

Prognozy PwC wskazują również na odmienne postawy innych grup wiekowych; millennials mają wydać nieco mniej niż w 2024 roku, natomiast Generacja X i baby boomers zwiększą swoje wydatki w porównaniu z rokiem poprzednim.

Eksperci podkreślają, że w obecnych realiach finansowych nadmierne wydatki mogą szybko nadwyrężyć domowe budżety. Dlatego zalecają konsumentom rozwagę: należy przygotować listę zakupów i konsekwentnie się jej trzymać.

Budżet, planowanie i sztuczna inteligencja

Specjaliści podkreślają, że kluczem do rozsądnych wydatków jest ustalenie realistycznego budżetu. Coraz częściej w procesie planowania pomaga technologia. Około jedna trzecia amerykańskich konsumentów korzysta w tym roku z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji, które wspierają wybór prezentów oraz porównywanie cen.

Sezon zakupowy 2025 r. pokazuje więc wyraźnie: choć skala wydatków wciąż będzie rekordowa, podejście wielu kupujących staje się bardziej pragmatyczne, świadome i nastawione na oszczędność.

Źródło: scrippsnews
Foto: Christkindlmarket
Czytaj dalej

News USA

Definicja ery cyfrowego chaosu. Merriam-Webster ogłasza „slop” słowem roku 2025

Opublikowano

dnia

Autor:

merriam webster słownik

Redakcja słownika Merriam-Webster ogłosiła, że słowem roku 2025 zostało „slop” – określenie opisujące niskiej jakości, często absurdalne treści generowane masowo przez sztuczną inteligencję. Decyzję poprzedził gwałtowny wzrost zainteresowania tym pojęciem w debacie publicznej, w erze rozkwitu narzędzi generatywnych i narastających obaw o dezinformację.

Słowo z XVIII wieku wraca w nowej roli

Choć „slop” pojawiło się w języku angielskim już w XVIII wieku i pierwotnie oznaczało miękkie błoto lub coś bez większej wartości, dziś termin ten nabrał nowego znaczenia. W aktualnym ujęciu opisuje treści niskiej jakości, produkowane masowo przez modele sztucznej inteligencji: dziwaczne filmy, nierealistyczne reklamy, tandetną propagandę, fałszywe newsy czy generowane automatycznie książki o wątpliwej wartości.

Greg Barlow, prezes Merriam-Webster, podkreślił w rozmowie z Associated Press, że słowo stało się wyjątkowo sugestywne i trafnie oddaje zarówno zachwyt nad możliwościami AI, jak i frustrację związaną z zalewem treści o miernej jakości.

Wzrost popularności generatywnej AI i skutki uboczne

Narzędzia takie jak generator wideo Sora pozwalają tworzyć realistyczne klipy jedynie na podstawie poleceń tekstowych. Zachwycają możliwościami, ale ich dostępność sprawia, że internet zalewają wizerunki sławnych osób, polityków czy nawet postaci zmarłych – często w formach zmanipulowanych lub całkowicie fikcyjnych.

Ten trend niesie zagrożenia: rośnie ryzyko dezinformacji, nieuprawnionego wykorzystania wizerunku oraz naruszeń praw autorskich.

Przykładem jest sytuacja z ostatnich tygodni, gdy amerykański Sekretarz Wojny Pete Hegseth opublikował przerobiony wizerunek bajkowego żółwia z kanadyjskiego serialu „Franklin”, przedstawiając go jako bojownika z granatnikiem. Materiał został użyty do usprawiedliwienia działań zbrojnych USA w Wenezueli.

Słowo, które budzi skojarzenia – i refleksję

„Slop” przywołuje obraz zwierząt pośród brudnej, rozchlapywanej masy lub kotła z nieapetyczną breją. Podobne wrażenie wywołuje nadprodukcja chaotycznych treści powstających z połączenia algorytmów, błędów i uprzedzeń. Dla części odbiorców słowo budzi niepokój, dla Barlowa – paradoksalnie – nadzieję.

Prezes słownika zauważa, że rosnąca popularność pojęcia oznacza także rosnącą świadomość odbiorców. Coraz więcej osób potrafi odróżnić fałsz od treści wartościowych, a także świadomie poszukuje rzetelnych źródeł.

Najpopularniejsze słowa 2025 roku

Choć „slop” zdobyło pierwsze miejsce, wyróżnienie otrzymały również inne słowa, które odzwierciedlają trendy mijającego roku.

  • 6–7: Termin z piosenki rapera Skrilli („Doot Doot (6 7)”). Choć popularny, ma niejasne znaczenie i funkcjonuje głównie jako internetowy żart.
  • Performative: Słowo opisujące nieszczere zachowania – od mężczyzn udających zainteresowanie, przez twórców publikujących płytką „życzliwość”, po polityczne popisy i przesadne przemowy na forach międzynarodowych.
  • Gerrymander: Termin nabrał wagi za sprawą działań Prezydenta Donalda Trumpa, który przed wyborami w 2026 roku naciska na zmianę w okręgach wyborczych. Zagadnienie stało się jednym z kluczowych tematów politycznych roku.
  • Touch grass : Wyrażenie zachęcające do oderwania się od świata wirtualnego i powrotu do realnych aktywności. W dobie cyfrowego przeciążenia hasło okazało się wyjątkowo nośne.
  • Conclave: Wzrost wyszukiwań wynikał z wyboru papieża Leona XIV – pierwszego Amerykanina w historii. Popularność napędził również film „Conclave”.
  • Tariffs: Słowo powróciło do dyskusji publicznej w związku z polityką handlową prezydenta Trumpa, eskalacją wojny celnej i debatą nad skutecznością taryf, które generują mniej niż 4% dochodów federalnych.
  • Lake Chargoggagoggmanchauggagoggchaubunagungamaugg: Najdłuższa nazwa, która wprowadziła zamieszanie w statystykach słownika. Stała się fenomenem dzięki grze Roblox, choć w Nowej Anglii znana jest po prostu jako Webster Lake.

Zwierciadło współczesności

Wybór słowa „slop” jako słowa roku 2025 stanowi komentarz do kondycji współczesnego internetu – miejsca, w którym technologia tworzy treści szybciej, niż człowiek jest w stanie je zweryfikować. Jednocześnie pokazuje rosnącą determinację odbiorców, którzy chcą odróżniać prawdę od cyfrowej „papki”.

Źródło: scrippsnews
Foto: Noah1806, YouTube, Pere Hegseth X, ietock/Dmitry Nogaev/
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Kalendarz

listopad 2022
P W Ś C P S N
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu