News USA
Mecenas Leszek Lis o korzystnych zmianach w polskim prawie emerytalnym. Czy dostaniemy więcej pieniędzy?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przegrał w sądzie sprawę o dowolności wyboru sposobu wyliczenia polskiej emerytury. Zanim jednak będziemy mogli składać wnioski o ponowne jej przeliczenie, wyrok w tej sprawie musi się uprawomocnić. Najpierw z nowymi przepisami muszą zapoznać się pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, później muszą je poznać urzędnicy amerykańskiego biura Social Security (odpowiednika ZUS w Polsce).
Gościem Radia Deon Chicago był mecenas Leszek Lis, specjalista w prawie emerytalnym. Na antenie wyjaśnia on, że gdyby doszło do uprawomocnienia wyroku sądu , osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku (i kobiety, które urodziły się do 1952 roku włącznie) mogą wyliczać emeryturę na podstawie czasu pracy w Polsce i w Stanach Zjednoczonych
„Te osoby, które urodziły się w tym okresie, jeśli mają emeryturę pełną, czyli obliczoną na podstawie okresu pracy w Polsce, mogą składać wnioski o wyliczenie emerytury w drugiej wersji. Do jej obliczenia bierze się pod uwagę zatrudnienie i w Stanach Zjednoczonych i w Polsce”.
Mecenas Leszek Lis tłumaczy, ze po reformie w prawie emerytalnym, czyli po pierwszym stycznia 1999 roku, podobna sytuacja ma miejsce w Polsce
„Od czasów reformy emerytalnej w Polsce czyli od 1 stycznia 1999 roku w podobny sposób odbywa się to w Polsce. Kapitał początkowy to kwota zgromadzona na naszym rachunku w ZUS. Dotyczy to właśnie osób urodzonych po 1949 roku, ponieważ te osoby podlegają innym regułom. Otrzymanie ich emerytury nie zależy od określonego okresu pracy. Wystarczy osiągnięcie wieku emerytalnego i przepracowanie jednego roku w Polsce”.
Na antenie mecenas Leszek Lis tłumaczy także jak, mieszkając w Stanach Zjednoczonych, otrzymać zasiłek pogrzebowy z Polski po śmierci bliskiej osoby
„Pierwsza zasada jest taka. Osoba zmarła pracowała w Polsce i w Stanach Zjednoczonych oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu i płaciła składki na Social Security, a wcześniej w Polsce miała potrącone składki na ZUS. Po śmierci osoba, która poniosła koszty pochówku, może domagać się zasiłku pogrzebowego. Druga sytuacja jest taka, że to my pracowaliśmy w Polsce , byliśmy tam ubezpieczeni, a potem pracowaliśmy w Stanach Zjednoczonych i odprowadzaliśmy składki na Social Security. Gdy umiera osoba z naszej najbliższej rodziny, możemy także domagać się zasiłku pogrzebowego”.
Leszek Lis jest gościem Radia Deon w każdy trzeci piątek miesiąca. Po więcej informacji prosimy dzwonić do kancelarii Leszka Lisa pod numer telefonu 773 725 7787.
Marta Kędzior
redakcja@radiodeon.com
Źródło: inf. własna
Foto: Rafał Muskała
News USA
Złoto najdroższe od czterech dekad: ponad 4 400 USD za uncję. Srebro bije historyczne rekordy
Złoto rozpoczęło tydzień kolejnym rajdem cenowym, osiągając 4 462,30 dolara za uncję na giełdzie COMEX i ustanawiając nowe intraday high. Żółty metal zyskał 75 dolarów w ciągu jednego dnia, czyli 1,7%, a od początku roku jego wartość wzrosła o 69% – to największy roczny wzrost od 1979 roku.
Srebro rośnie jeszcze szybciej: pierwszy raz powyżej 69 dolarów
Srebro, odważnie podążając śladami złota, przebiło próg 69 dolarów za uncję. Jego kurs wzrósł do 69,07 dolara, rosnąc o 2,34% w ciągu dnia. W minionym tygodniu metal ten skoczył aż o 7%, a w ujęciu rocznym wzrost wynosi imponujące 136%, co czyni go jednym z najszybciej drożejących metali na świecie.
Silny popyt inwestycyjny, deficyty podaży oraz rosnące zapotrzebowanie przemysłu – zwłaszcza w sektorze energii odnawialnej i elektroniki – wywołały historyczny boom cenowy.
Oczekiwane cięcia stóp procentowych napędzają rynek metali
Rynki metali szlachetnych zyskują dzięki rosnącemu przekonaniu, że Rezerwa Federalna dokona więcej niż jednej obniżki stóp procentowych w 2026 roku. Inflacja w listopadzie spadła do 2,7%, poniżej oczekiwań, a inflacja bazowa – do 2,6%, co jest najniższym poziomem od marca 2021 r.
Sytuacja na rynku pracy także sprzyja zmianie polityki monetarnej: bezrobocie wzrosło do 4,6%, najwyżej od 2021 r. Jak ocenia Bill Adams, główny ekonomista Comerica Bank, dane te „wzmacniają argumenty za dodatkowymi obniżkami stóp procentowych”.
Comerica prognozuje redukcję stopy funduszy federalnych o 75 punktów bazowych w 2026 r..
Inwestorzy również wyceniają co najmniej dwa cięcia stóp, choć oficjalne prognozy Fed (SEP) wskazywały dotąd tylko jedną obniżkę.

Słabszy dolar i rosnący popyt inwestorów sprzyjają dalszym wzrostom
Indeks dolara spadł 0,35% w ostatnim dniu notowań i zanotował niemal 9,5% spadku od początku roku – to największa roczna przecena od ośmiu lat. Słabszy dolar zwiększa atrakcyjność złota dla inwestorów zagranicznych i obniża koszt utrzymywania aktywów nieoprocentowanych, takich jak złoto i srebro.
Długoterminowy popyt na metale wspiera również inwestycje w fotowoltaikę i baterie.
JPMorgan podniósł swoje prognozy – bank przewiduje, że złoto osiągnie 5 000 dolarów za uncję w IV kwartale 2026 r., a długoterminowo może dojść nawet do 6 000 dolarów.

Sztabka srebra, 1000 uncji
Miedź, platyna i pallad także na fali wzrostowej
Choć miedź rozpoczęła tydzień stabilnie, pozostaje jednym z najmocniejszych surowców roku:
- cena: 5,50 dolara za funt,
- wzrost tygodniowy: 2%,
- wzrost roczny: 37%.
Popyt napędzają obawy o globalne braki podaży, rosnące zużycie przez sieci energetyczne, centra danych i branżę EV oraz perspektywa nowych ceł na import rafinowanej miedzi do USA.
Pozostałe metale też imponują wynikami:
- platyna: +132%, do 2 115 dolarów za uncję,
- pallad: +104%, powyżej 1 850 dolarów za uncję.

Samorodek miedzi o wielkości około 1 ½ cala
Perspektywy na 2026 rok
Analitycy są zgodni: jeśli Fed nadal będzie luzował politykę monetarną, a dolar pozostanie słaby, to rynki metali szlachetnych i przemysłowych mogą nadal wspinać się na nowe historyczne poziomy.
Źródło: The Epoch Times
Foto: wikimedia, Digon30, Slav4|Ariel Palmon
News USA
Świąteczny szczyt podróży w USA: 122,4 mln osób wyruszy w drogę między 20 grudnia a 1 stycznia
Tegoroczne święta zapowiadają się rekordowo pod względem mobilności Amerykanów. Według prognoz American Automobile Association AAA, w okresie od 20 grudnia do 1 stycznia w podróż ruszy 122,4 mln osób – zarówno na drogach, jak i w powietrzu. Liczba pasażerów lotniczych wzrośnie o 2,3% w porównaniu z ubiegłym rokiem, mimo zagrożenia zimową pogodą w części kraju.
Linie lotnicze spodziewają się ponad 52 mln pasażerów
Przez amerykańskie lotniska ma przejść 52,6 mln podróżujących. Rzeczniczka AAA, Aixa Diaz, ostrzega jednak, że podróżni powinni przygotować plan awaryjny: „Jeśli lot zostanie odwołany – czy wynajmiesz samochód i pojedziesz do innego lotniska? A może wrócisz do domu albo przełożysz podróż?”
Rekordy również na drogach
Jednocześnie aż 110 mln Amerykanów wyruszy samochodem. Z pomocą przychodzi niższa cena paliwa – średnia krajowa to 2,86 dolara za galon, czyli o prawie 20 centów mniej niż rok temu.
Najbardziej zatłoczone dni w podróży
Rok 2025 przyniósł już osiem z dziesięciu najbardziej ruchliwych dni w historii TSA. W okresie świątecznym najcięższe dni na lotniskach to:
- piątek, 19 grudnia
- sobota, 20 grudnia
- niedziela, 21 grudnia
- piątek, 26 grudnia
- niedziela, 28 grudnia
Linie lotnicze potwierdzają, że przygotowują się na skokowy wzrost podróżnych:
- American Airlines przewiduje, że największy ruch miał 19 grudnia, realizując ponad 6 400 lotów,
- United Airlines zapowiada swój rekord na sobotę po Bożym Narodzeniu, z obsługą ponad 10 mln pasażerów.
Średnio w ciągu najbliższych dwóch tygodni latać będzie 2,9 mln osób dziennie.
Uwaga na świąteczne oszustwa związane z podróżami
Wraz ze szczytem podróży gwałtownie wzrasta liczba oszustw. Przestępcy tworzą fałszywe strony internetowe, podszywają się pod linie lotnicze i hotele, a także wysyłają linki zachęcające do „przebukowania lotu”. Celem jest wyłudzenie pieniędzy lub kradzież danych.

Midway International Airport w Chicago
Jak się chronić?
- Korzystaj wyłącznie z oficjalnych aplikacji i stron linii lotniczych.
- Uważaj na fałszywe numery infolinii publikowane w wyszukiwarkach.
- Nie klikaj linków od nieznanych nadawców.
- Zachowaj ostrożność w mediach społecznościowych – oszuści często podszywają się pod obsługę klienta.
Eksperci przypominają: jeśli oferta wygląda zbyt dobrze, żeby była prawdziwa – prawdopodobnie jest oszustwem.
Źródło: cbs
Foto: istock/Manuel Faba Ortega/
News USA
3 tys. USD i darmowy lot dla nielegalnych imigrantów, którzy zgłoszą chęć dobrowolnego wyjazdu do końca roku
Departament Bezpieczeństwa Krajowego USA ogłosił w poniedziałek, że osoby przebywające w kraju nielegalnie mogą otrzymać 3 000 dolarów oraz bezpłatny bilet lotniczy, jeśli zarejestrują się do programu dobrowolnej deportacji za pośrednictwem aplikacji CBP Home przed końcem bieżącego roku.
Nowa oferta „zachęty do wyjazdu”
Sekretarz Bezpieczeństwa Krajowego Kristi Noem stwierdziła, że „nielegalni imigranci powinni skorzystać z tego prezentu”, w przeciwnym razie grozi im zatrzymanie. Jak poinformowała:
„Od stycznia 2025 roku 1,9 mln nielegalnych imigrantów dobrowolnie opuściło USA, a dziesiątki tysięcy skorzystały z programu CBP Home. W okresie świątecznym amerykańscy podatnicy potrajają zachętę do dobrowolnego wyjazdu, oferując 3 000 dolarów bonusu wyjazdowego, ale tylko do końca roku.”
Kolejne rozszerzenie programów dobrowolnej deportacji
To nie pierwszy raz, gdy administracja wprowadza finansowe zachęty dla osób nieudokumentowanych. Na początku roku władze federalne oferowały 1 000 dolarów osobom, które dobrowolnie zgodziły się opuścić USA.
W październiku uruchomiono kolejny program – skierowany do nieletnich migrantów powyżej 14. roku życia przebywających w kraju bez opiekuna. Oferował on 2 500 dolarów jednorazowej wypłaty dla tych, którzy zdecydują się wyjechać.
W obu przypadkach pieniądze miały być wypłacane dopiero po dotarciu przez migrantów do kraju pochodzenia.
Problemy z wypłatami i obawy uczestników
Część migrantów, którzy zdecydowali się na dobrowolny wyjazd, twierdzi jednak, że środki były opóźnione, błędnie przekazane lub w ogóle nie dotarły. To rodzi pytania dotyczące rzetelności administracji i skuteczności programu finansowego wsparcia powrotów.
Tymczasem administracja Donalda Trumpa kontynuuje zaostrzanie polityki imigracyjnej, m.in. poprzez rozszerzenie listy krajów objętych zakazami wjazdu i dodatkowymi ograniczeniami.
Źródło: scrippsnews
Foto: US Embassy
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW4 tygodnie temuPielęgnujemy świąteczne tradycje. Patrycja Niżnik zaprasza na Mikołajki i Wigilię
-
News Chicago4 tygodnie temuCeny gazu nie wzrosną w przyszłym roku w Illinois tak bardzo jak chciał Nicor Gas i Ameren
-
News USA3 tygodnie temuRząd wstrzymuje rozpatrywanie wszystkich wniosków imigracyjnych z 19 państw
-
News USA2 tygodnie temuHistoryczne wystąpienie prezydenta: Trump o uroczystości Niepokalanego Poczęcia
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW3 tygodnie temuTomasz Potaczek z Chicago ponownie na podium Mistrzostw Świata w Kettlebell
-
News USA3 tygodnie temuUniwersytet Kolorado zapłaci 10,3 mln USD za przymus szczepień przeciw COVID-19
-
NEWS Florida4 tygodnie temuKlientów Florida Power & Light czeka rekordowa podwyżka cen energii elektrycznej
-
Polonia Amerykańska3 tygodnie temuMsza Św. w intencji ofiar stanu wojennego zostanie odprawiona 14 grudnia w Kościele Św. Trójcy










