Utah stał się pierwszym stanem w USA, który oficjalnie zakazał dodawania fluoru do publicznej wody pitnej. Decyzja ta wywołała burzliwą debatę, zwłaszcza wśród stomatologów i organizacji zdrowotnych, które ostrzegają, że może ona prowadzić do wzrostu problemów stomatologicznych, zwłaszcza wśród społeczności o niskich dochodach.

Nowa ustawa i jej konsekwencje

Republikański Gubernator Utah, Spencer Cox, podpisał w czwartek ustawę, która uniemożliwia miastom i lokalnym społecznościom dodawanie fluoru do systemów wodociągowych.

Ustawodawcy, którzy popierali zakaz, argumentowali, że fluoryzacja jest kosztownym i niepotrzebnym rozwiązaniem. Sam gubernator porównał ją do „rządowej interwencji” w życie obywateli. Twierdził również, że sam dorastał i wychowywał swoje dzieci w społeczności, gdzie woda nie była fluoryzowana – i nie widzi w tym problemu.

Decyzja ta budzi jednak sprzeciw środowisk medycznych. Amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) podkreślają, że fluor wzmacnia szkliwo i zapobiega próchnicy, stanowiąc jedno z największych osiągnięć zdrowia publicznego w XX wieku.

Prezes Amerykańskiego Stowarzyszenia Dentystycznego, Brett Kessler, skrytykował decyzję Utah, określając ją jako „lekceważenie zdrowia jamy ustnej obywateli”. Zwrócił uwagę, że próchnica jest najczęstszą przewlekłą chorobą wieku dziecięcego, a dostęp do fluoryzowanej wody znacząco redukuje jej występowanie.

Zakaz w kontekście politycznym i naukowym

Zakaz w Utah wchodzi w życie 7 maja i zbiegł się z objęciem urzędu przez nowego Sekretarza Zdrowia USA, Roberta F. Kennedy’ego Jr., który w przeszłości wyrażał sceptycyzm wobec fluoryzacji wody. Niektórzy eksperci wskazują, że jego stanowisko mogło mieć wpływ na tę decyzję.

Tymczasem inne stany, takie jak Ohio, Karolina Południowa i Floryda, również rozważają podobne ograniczenia. W Kentucky uchwalono w stanowym Senacie ustawę, która uczyni fluoryzację opcjonalną. O debacie, która trwa na Florydzie pisaliśmy 12 marca.

Fluor – zbawienie czy zagrożenie?

Podczas gdy fluoryzacja wody jest szeroko uznawana za bezpieczny i skuteczny sposób ochrony zdrowia jamy ustnej, niektóre grupy kwestionują jej zasadność. Argumentują, że wysoki poziom fluoru może powodować negatywne skutki zdrowotne, w tym wpływać na rozwój intelektualny dzieci.

Sędzia federalny nakazał niedawno Agencji Ochrony Środowiska (EPA) ponowną ocenę regulacji dotyczących fluoru w wodzie pitnej.

Jednak Narodowy Instytut Zdrowia zapewnia, że ilość fluoru dodawanego do wody pitnej w USA jest znacznie niższa niż poziom uznawany za niebezpieczny. Eksperci podkreślają, że przypadki zatruć fluorem są niezwykle rzadkie i zazwyczaj wynikają z nieprawidłowego stosowania suplementów lub past do zębów.

Kto ucierpi najbardziej?

Eksperci zwracają uwagę, że zakaz dotknie przede wszystkim najuboższe społeczności, które mają ograniczony dostęp do prywatnej opieki dentystycznej. Fluoryzowana woda jest często jedynym sposobem na ochronę przed próchnicą dla rodzin, które nie mogą sobie pozwolić na regularne wizyty u dentysty.

Fluoryzacja w Utah – liczby i statystyki

Według analizy Associated Press, spośród 484 systemów wodnych w Utah, które dostarczyły dane w 2024 roku, jedynie 66 stosowało fluoryzację wody. Największym miastem z fluorowaną wodą było Salt Lake City. W 2022 roku Utah zajmowało 44. miejsce w kraju pod względem odsetka mieszkańców otrzymujących wodę z dodatkiem fluoru.

Źródło: scrippsnews
Foto: istock/BrianAJackson/PeopleImages/AnSyvanych/

Nowe badanie opublikowane w Journal of the American College of Cardiology dostarcza niepokojących danych na temat wpływu marihuany na zdrowie serca i układu krążenia. Naukowcy przeanalizowali dane ponad 4,6 miliona osób poniżej 50. roku życia, które nie miały wcześniejszych problemów sercowo-naczyniowych, i odkryli, że użytkownicy marihuany są sześć razy bardziej narażeni na zawał serca i czterokrotnie częściej doświadczają udaru mózgu w porównaniu do osób niepalących.

Jak marihuana wpływa na układ sercowo-naczyniowy?

Choć wpływ marihuany na serce wciąż nie jest w pełni zrozumiany, naukowcy wskazują kilka mechanizmów, które mogą zwiększać ryzyko poważnych schorzeń. Substancja ta może:

• Zaburzać regulację rytmu serca,
• Zwiększać zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen,
• Powodować skurcze naczyń krwionośnych, ograniczając przepływ krwi.

Co więcej, badanie wykazało, że ryzyko zawału serca wzrasta już w ciągu godziny po zażyciu marihuany, co potwierdzają wcześniejsze ustalenia Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC).

Czy to ostateczny dowód?

Eksperci, w tym dr Robert Page z Uniwersytetu Kolorado, podkreślają, że choć badanie nie dowodzi jednoznacznie, iż marihuana bezpośrednio powoduje zawały i udary, jest ono wyraźnym sygnałem ostrzegawczym. „Dane obserwacyjne sugerują, że regularne stosowanie, nawet przez kilka dni w tygodniu, zwiększa ryzyko poważnych komplikacji zdrowotnych. Im częstsze i dłuższe użycie, tym większe zagrożenie” – wyjaśnia Page.

Czy sposób spożywania ma znaczenie?

Badanie nie analizowało wpływu różnych metod stosowania marihuany – palenia, waporyzacji czy spożywania produktów spożywczych zawierających THC. Jednak Page podkreśla, że im wyższa zawartość THC, tym większe ryzyko negatywnych skutków zdrowotnych.

Wyniki tego badania wskazują na pilną potrzebę dalszych badań nad wpływem marihuany na zdrowie serca. Choć wiele osób postrzega ją jako substancję stosunkowo bezpieczną, naukowcy ostrzegają, by nie bagatelizować potencjalnych zagrożeń. Zwłaszcza osoby z już istniejącymi problemami zdrowotnymi powinny zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed jej stosowaniem.

Marihuana może mieć swoje medyczne zastosowania, ale jak pokazują badania, jej wpływ na układ sercowo-naczyniowy wciąż budzi wiele pytań – i obaw.

Źródło: scrippsnews
Foto: istock/User44916d0b_828/AnnaTamila/

Richard Chamberlain, uwielbiany przez widzów bohater serialu “Dr. Kildare” z lat 60., który później zdobył tytuł “króla miniseriali”, zmarł w wieku 90 lat. Aktor odszedł w sobotni wieczór w Waimanalo na Hawajach z powodu powikłań po udarze – poinformował jego rzecznik prasowy, Harlan Boll.

“Nasz ukochany Richard jest teraz z aniołami. Jest wolny i szybuje do tych, którzy byli przed nami” – przekazał w oświadczeniu Martin Rabbett, wieloletni partner Chamberlaina. “Byliśmy błogosławieni, że mogliśmy poznać tak niesamowitą i kochającą duszę. Miłość nigdy nie umiera, a nasza miłość unosi go ku jego kolejnej wielkiej przygodzie.”

Od gwiazdy serialu “Dr. Kildare” po ikonę miniseriali

Wysoki, o klasycznej urodzie i romantycznym stylu, Richard Chamberlain natychmiast stał się ulubieńcem widzów, wcielając się w rolę współczującego lekarza w serialu “Dr. Kildare”, emitowanym w latach 1961-1966. Popularność przyniosła mu liczne nagrody, w tym trzy tytuły “Najpopularniejszego aktora” magazynu “Photoplay”.

Po zakończeniu serialu Chamberlain z powodzeniem kontynuował karierę w telewizji i filmie. Zyskał miano “króla miniseriali” dzięki rolom w takich produkcjach jak “Centennial” (1978), “Szogun” (1980) oraz “Ptaki ciernistych krzewów” (1983), które przyciągnęły miliony widzów przed ekrany telewizorów.

Największym sukcesem okazał się dramat “Ptaki ciernistych krzewów”, w którym Chamberlain zagrał ojca Ralpha de Bricassarta, katolickiego księdza w Australii, zakochanego w Meggie Cleary (Rachel Ward). Produkcja ABC zgromadziła około 100 milionów widzów i przyniosła aktorowi Złoty Glob. Kolejną nagrodę zdobył za rolę w “Szogunie”. Wcześniej otrzymał statuetkę za “Dr. Kildare”.

Kino, teatr i głęboko skrywana tajemnica

Richard Chamberlain odnosił również sukcesy na scenie. Wystąpił jako Henry Higgins w broadwayowskiej wersji “My Fair Lady” (1994) oraz jako kapitan von Trapp w “Dźwiękach muzyki” (1999). W kinie zagrał m.in. w “Miłośnikach muzyki” (jako Czajkowski), “Płonącym wieżowcu”, “Trzech muszkieterach” i ich kontynuacji.

Beverly Garland, Richard Chamberlain i Raymond Massey w pierwszym odcinku serialu “Dr. Kildare” (1961)

Przez większość kariery zmuszany był do ukrywania swojej orientacji seksualnej. W 2003 roku, po latach spekulacji, publicznie ujawnił, że jest gejem, w autobiografii “Shattered Love”. Wcześniej, przez dekady, na życzenie wytwórni filmowych pojawiał się publicznie z aktorkami, a pytania o ślub zbywał wymijającymi odpowiedziami.

“Grałem w kotka i myszkę z prasą. Koniec gry” – stwierdził po publikacji książki. Ujawnienie prawdy było dla niego ulgą po latach ukrywania prawdziwej tożsamości.

Richard Chamberlain i Rachel Ward w serialu “Ptaki ciernistych krzewów” (1983)

Życie i dziedzictwo

George Richard Chamberlain urodził się 31 marca 1934 roku w Beverly Hills. Początkowo studiował malarstwo na Pomona College, ale po służbie wojskowej postanowił spróbować swoich sił w aktorstwie. Jego przełomem była rola “Dr. Kildare”, a reszta jest historią.

Do końca życia pozostał aktywny zawodowo, pojawiając się w takich produkcjach jak “Will & Grace”, “The Drew Carey Show” czy “Touched by an Angel”. Wpływ, jaki wywarł na telewizję i film, pozostanie niezapomniany.

Richard Chamberlain – legenda ekranu, “król miniseriali” i ikona kilku pokoleń – odszedł, ale jego dorobek artystyczny będzie żył wiecznie.

Źródło: AP
Foto: YouTube